Pompa ciepła powietrzna czy gruntowa – która jest lepsza dla Twojego domu?

Pompy ciepła na dobre zagościły na rodzimym rynku urządzeń grzewczych. Nic w tym dziwnego, to doskonały wybór, jeśli chodzi o inwestycję, jednak ponoszone koszty sprawiają, że ostateczna decyzja powinna być poprzedzona rzetelną analizą wszystkich za i przeciw. Jednym z powszechnych dylematów jest wybór pomiędzy pompą powietrzną a gruntową. Jakie są ich wady i zalety, a także jak ocenić, które z rozwiązań będzie optymalne dla konkretnego przypadku? Odpowiedzi znajdziesz w poniższym tekście.

Z tekstu dowiesz się:

• co wyróżnia pompy ciepła gruntowe,
• jakie są zalety gruntowej pomy ciepła,
• co mają do zaoferowania pompy ciepła powietrzne,
• która pompa ciepła okaże się najlepszym wyborem.

Pompa ciepła gruntowa – trwałość na lata

Pompy ciepła współpracujące z wymiennikiem gruntowym to wysoce efektywne urządzenia grzewcze, które od lat nie mają sobie równych. To właśnie pompy ciepła gruntowe zaczęły przecierać szlaki dla rynku pomp ciepła w Polsce.

To sprawdzona technologia. Polscy użytkownicy cieszą się z pracy urządzeń grzewczych liczących już ponad 20 lat. Tak długa żywotność gruntowych pomp ciepła ma swoją przyczynę w ich stosunkowo prostej i jednocześnie solidnej budowie. W konstrukcji, która nierzadko wyposażona jest w bardzo trwałą sprężarkę spiralną. Urządzenia te często nie posiadają inwertera, ponieważ nie potrzebują go w takim stopniu jak pompy ciepła powietrzne. Jest to możliwe ze względu na stabilne dolne źródło ciepła, które (w przeciwieństwie do powietrza) w niedużym stopniu zmienia swoją temperaturę w trakcie sezonu grzewczego.

Pompy ciepła gruntowe nie muszą także przeprowadzać charakterystycznego dla pomp powietrznych, cyklicznego procesu odszraniania związanego z wykraplaniem i błyskawicznym zamarzaniem wilgoci zawartej w czerpanym powietrzu. Proces ten jest newralgicznym punktem w działaniu każdej pompy powietrznej, a wszelkie nieprawidłowości w jego realizacji skutkują zwykle wejściem urządzenia w stan awarii.

Pompy gruntowe są instalowane w całości wewnątrz kotłowni. Dzięki temu nie są narażone ani na szkody wywoływane przez zwierzęta – gryzonie i owady, ani na oddziaływanie niekorzystnych warunków pogodowych. Kolejną zaletą zabudowy wewnętrznej jest brak generowania hałasu w kierunku posesji sąsiadów. Niestety pompy powietrzne z powodu instalacji na zewnątrz budynku, nie mogą pracować w analogicznych, komfortowych warunkach otoczenia.

Pompy ciepła gruntowe – poznaj ich liczne zalety

Największą zaletą gruntowych pomp ciepła są niskie koszty eksploatacji. Przede wszystkim wynika to z faktu, że ich współczynnik SCOP (sezonowej efektywności energetycznej) jest o około 25% wyższy, niż to ma miejsce w przypadku pomp powietrznych. Co za tym idzie, można się spodziewać o tyle niższych rachunków za energię elektryczną wykorzystywaną na potrzeby grzewcze.

Oprócz tego pompy ciepła gruntowe mogą być dobierane do pracy w tzw. układach monowalentnych, gdzie aż do projektowej temperatury zewnętrznej stanowią samodzielne źródło ciepła. Alternatywą jest praca w układzie biwalentnym, zwykle ze wspomagającą grzałką elektryczną, która pracuje równolegle wraz z pompą ciepła w warunkach bardzo niskich (np. około -10 stopni dla III strefy klimatycznej) temperatur zewnętrznych. System ten jest dedykowany do stosowania przede wszystkim z pompami typu powietrze-woda, co jednak odbija się nieco negatywnie na efektywności takiego układu w temperaturach poniżej punktu biwalentnego.

Innym przykładem ekonomicznych korzyści płynących z eksploatacji gruntowych pomp ciepła jest możliwość wykorzystania chłodzenia pasywnego. Pompy ciepła w przeciwieństwie do innych, tradycyjnych źródeł ciepła mogą także „pompować” chłód. Chłodzenie z wykorzystaniem sprężarki związane jest jednak z podobnymi kosztami co grzanie zimą. Istnieje jednak alternatywa w postaci chłodzenia pasywnego, tzn. chłodzenia wykorzystującego chłód zawarty naturalnie w gruncie. Do jego wykorzystania konieczna jest praca wyłącznie samych pomp obiegowych, które pobierają niewielką ilość energii elektrycznej, o wiele mniejszą niż sprężarka. Dzięki temu w sezonie letnim, wraz z instalacją ogrzewania podłogowego można o kilka stopni obniżyć temperaturę wewnątrz domu.

Warto jednak pamiętać o tym, że do skutecznego wykorzystywania chłodzenia pasywnego niezbędne jest posiadanie dolnego źródła ciepła wykonanego w wariancie odwiertów pionowych. Wymiennik poziomy, choć zwykle tańszy, nie pozwala na efektywne korzystanie z chłodzenia pasywnego przez całe lato. Zwykle jest to możliwe wyłącznie w okresie początkowym, do końca czerwca. W dalszych miesiącach temperatura w obiegu jest zbyt wysoka, aby mogła zostać wykorzystana w celu schłodzenia budynku.

Pompa ciepła powietrzna – jak radzi sobie z konkurencją?

W obliczu wszystkich wymienionych wyżej zalet pomp gruntowych mogłoby się wydawać, że pompy powietrzne znajdują się z góry na straconej pozycji. Nie jest to jednak prawdą, ponieważ i one oprócz wad mają także niezaprzeczalne zalety, które sprawiły, że stanowią one większą część krajowego rynku pomp ciepła.

Pompa ciepła powietrzna aroTHERM pure

Pompy ciepła powietrzne – dlaczego warto je wybrać?

Główną przyczyną są stosunkowo niskie nakłady inwestycyjne oraz elastyczność pozwalająca na ich zastosowanie w przypadku szerokiej gamy nieruchomości, szczególnie w budownictwie jednorodzinnym, gdzie sprawdzają się najlepiej.

Powinieneś wiedzieć, że pompy ciepła gruntowe mają także wady. Jedną z nich jest konieczność wykonania gruntowego wymiennika ciepła. Choć same urządzenia grzewcze są zbliżone cenowo, jednak koszt wymiennika sprawia, że inwestycja w pompę gruntową jest około 60% droższa od alternatywnego rozwiązania w postaci pompy powietrznej.

Ważne jest także poprawne, zgodne ze sztuką wykonanie dolnego źródła, ponieważ późniejsze naprawy/zmiany istniejącego wymiennika są bardzo trudne lub wręcz technicznie niemożliwe.

Nie bez znaczenia jest również łatwość wykorzystania pomp powietrznych w celu modernizacji już istniejących budynków. Choć możliwa jest modernizacja starszego domu w kierunku instalacji pompy gruntowej, to jednak już istniejącą kotłownię zwykle łatwiej jest zaadoptować do pracy z pompą powietrzną. Wymiennik gruntowy najczęściej jest wykonywany w trakcie realizacji nowych inwestycji, jeszcze na wczesnym etapie budowy podczas stawiania fundamentów, czy szerzej w czasie powstawania stanu surowego obiektu. To właśnie wtedy najłatwiej jest o odpowiednie przygotowanie (szczególnie z naciskiem na zabezpieczenie przed przenikaniem wody) przejścia rur przez fundament lub piwnicę, a następnie przez warstwę przyszłej wylewki podłogowej. W budynkach już istniejących konieczne jest odkopywanie fundamentu i odsłonięcie części podłogi w kotłowni. Alternatywnie możliwe jest również wykonanie przejścia ponad poziomem gruntu z wykorzystaniem systemowych skrzynek elewacyjnych przy odpowiedniej izolacji odcinków rurowych.

Pompa ciepła – czas na wybór urządzenia grzewczego

Tak, jak w przypadku większości pytań o zasadność danego rozwiązania, końcowa odpowiedź może być tylko jedna. Gruntowe pompy ciepła czy powietrzne? To zależy.

Do wyboru odpowiedniej pompy należy podchodzić indywidualnie, uwzględniając zarówno aspekty techniczne, jak i ekonomiczne. Możliwość poniesienia większych nakładów inwestycyjnych powinna skłaniać ku instalacji pompy ciepła gruntowej. Taki kierunek wspiera również krajowy program dotacji Czyste Powietrze, którego beneficjenci mogą liczyć na wyższe kwoty dofinansowania dla pomp gruntowych aniżeli dla powietrznych.

Mimo wszystko, w niedużych, dobrze zaizolowanych termicznie obiektach także instalacja z pompą ciepła powietrzną, jak na przykład aroTHERM pure cechuje się niskim zużyciem energii i zadowalającą wysokością rachunków za pobieraną energię elektryczną.

Materiał zewnętrzny